Obligacje są zbywalnymi papierami wartościowymi, co oznacza, że w większości przypadków można nimi swobodnie handlować. Rynek obrotu obligacjami można podzielić na rynek pierwotny i rynek wtórny.
Rynek pierwotny
O rynku pierwotnym można mówić w sytuacji, gdy pierwsi nabywcy obejmują obligacje oferowane przez emitenta. Z kolei emitent może przeprowadzić emisję w formie oferty publicznej lub oferty prywatnej.
Oferta publiczna
Emisja obligacji może być przeprowadzania w drodze oferty publicznej, co oznacza, ze jest kierowana do co najmniej 150 osób lub nieoznaczonego adresata. W takim wypadku zostaje sporządzony specjalny dokument informacyjny (prospekt emisyjny, memorandum), w którym zawarte są szczegółowe informacje o emitencie, parametrach przeprowadzanej oferty i obligacjach.
Oferta prywatna
Obligacje mogą być również oferowane w drodze emisji niepublicznej, czyli prywatnej. Szczegółowe informacje dotyczące emisji zawarte są w propozycji nabycia i udostępniane zawężonemu kręgowi osób (nie więcej niż 149) i tylko te osoby mogą złożyć zapisy na oferowane obligacje.
Rynek wtórny
Obligacje mogą być wprowadzone do zorganizowanego systemu obrotu (notowane na rynku). W Polsce jest to najczęściej rynek Catalyst. Aby zawierać transakcje na tym rynku należy posiadać rachunek inwestycyjny.
W przypadku obligacji nienotowanych istnieje możliwość zawarcia transakcji na rynku niepublicznym za pośrednictwem domu maklerskiego. Wiąże się to często z koniecznością samodzielnego znalezienia drugiej strony transakcji. Ponadto można dokonać transakcji kupna-sprzedaży obligacji na drodze umowy cywilno prawnej.
Catalyst
Jest to platforma służąca do obrotu obligacjami. Została stworzona wspólnie przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. i BondSpot S.A..
Część detaliczna platformy jest organizowana przez GPW. Składa się z rynku regulowanego oraz alternatywnego systemu obrotu (ASO) i tu właśnie mają możliwość zawierania transakcji inwestorzy indywidualni. Aby móc to zrobić należy posiadać rachunek inwestycyjny w domu maklerskim.
Więcej informacji na temat obrotu giełdowego obligacjami korporacyjnymi znajdą Państwo pod adresem: http://gpwcatalyst.pl/catalyst_rynek_obligacji_gpw. Obrót obligacjami odbywa się w godzinach 9.00-17.00. Szczegółowy harmonogram znajdą Państwo pod adresem http://gpwcatalyst.pl/zasady_obrotu
BondSpot to hurtowa część platformy Catalyst składająca się z regulowanego rynku pozagiełdowego i alternatywnego systemu obrotu (ASO) organizowana przez BondSpot S.A. Ta część rynku jest przeznaczona dla dużych inwestorów, a minimalna wartość zawieranej transakcji (jednostka transakcyjna) to pakiet obligacji o wartości nominalnej wynoszącej 100.000 zł.
Transakcje na rynku niepublicznym prowadzonym przez dom maklerski
Domy maklerskie mają zwykle swoje komórki organizacyjne zajmujące się zawieraniem transakcji na rynku niepublicznym. Przeważnie pomagają klientom w znalezieniu drugiej strony transakcji lub same stają się jej stroną. Ponadto transakcje zawierane za pośrednictwem domu maklerskiego są zwolnione z podatku od czynności cywilno prawnych (PCC).
Umowy sprzedaży cywilno-prawne
To możliwość zawarcia transakcji w drodze umowy zawartej pomiędzy dwoma stronami. Wiąże się z konieczności samodzielnego znalezienia drugiej strony transakcji, a także uiszczenia podatku od czynności cywilno prawnych.
Kurs a cena obligacji
Kurs obligacji jest wyrażany w procentach i mówi, ile złotych trzeba zapłacić za każde 100 zł wartości nominalnej obligacji.
Aby wyliczyć cenę obligacji należy:
- pomnożyć kurs i wartość nominalną obligacji oraz
- dodać wartość narosłych odsetek od dnia ostatniej wypłaty odsetek, do dnia w którym transakcja zostanie rozliczona.
Przykład:
Cena obligacji o nominale 100 zł, narosłych odsetkach o wartości 2,54 zł i kursie 101,0% wyniesie 103,54 zł
Cena = 100 zł * 101% + 2,54 zł = 103,54 zł
Cena obligacji o nominale 1 000 zł, narosłych odsetkach 36,23 zł i kursie 99,5% wyniesie 1031,23 zł
Cena = 1000 zł * 99,5% + 36,23 zł = 1031,23 zł
Uwaga!
Niezależnie od poziomu kursu obligacji, wyliczając cenę tej obligacji zawsze dodajemy całość narosłych odsetek, to znaczy nie mnożymy ich przez wysokość kursu.