Znaczną część oferty obligacji dostępnych w Polsce można znaleźć na platformie Catalyst – rynku obligacji GPW.

Catalyst

Rynek Catalyst został uruchomiony przez Giełdę Papierów Wartościowych S.A. i BondSpot S.A. 30 września 2009 roku, wypełniając istotną lukę na polskim rynku finansowym. Przed jego powstaniem obrót obligacjami odbywał się głównie na nieuregulowanym rynku międzybankowym. Jedynie w niewielkim zakresie handlowano obligacjami (głównie skarbowymi), na giełdzie oraz na platformie MTS-CeTO. Wąski rynek obligacji korporacyjnych dostępny był praktycznie dla bardzo niewielkiej grupy inwestorów, dysponujących dużymi portfelami i korzystających z usług private banking. Taka sytuacja odbijała się również na emitentach, którzy w większości nie korzystali z możliwości emitowania obligacji jako formy pozyskiwania kapitału.

W chwili obecnej sytuacja zmieniła się diametralnie – rynek Catalyst nieustannie rośnie, przybywają nowi emitenci korzystający ze sprawdzonych na świecie form pozyskiwania kapitału, pojawiają się inwestorzy zainteresowani stabilnym dochodem oraz możliwością dywersyfikacji i poszerzenia swoich portfeli inwestycyjnych. Zwiększa się również ilość notowanych instrumentów.

Rodzaje emitentów

Obecnie na Catalyst notowane są:

• obligacje korporacyjne (znane również jako obligacje spółek, obligacje przedsiębiorstw czy corporate bonds),
• obligacje spółdzielcze (znane również jako obligacje banków spółdzielczych),
• obligacje komunalne (znane również jako obligacje samorządowe i obligacje municypalne),
• obligacje skarbowe (znane również jako obligacje Skarbu Państwa lub obligacje rządowe),
• listy zastawne.

Charakterystykę notowanych na Catalyst instrumentów dłużnych denominowanych w PLN przedstawia tabela:

Źródło: www.gpwcatalyst.pl, dane na dzień 2 lipca 2013 r.

Poza opisanymi w tabeli instrumentami złotowymi (denominowanymi w PLN) na Catalyst notowane są również cztery serie obligacji korporacyjnych denominowanych w EUR o wartości emisji 0,82 mld EUR.

Wszystkie wspomniane powyżej rodzaje obligacji można kupić na dwa sposoby:

• Na rynku pierwotnym, na którym następuje sprzedaż nowych papierów wartościowych przez emitenta. Cena emisyjna obligacji lub sposób jej ustalenia na rynku pierwotnym są określane przez emitenta w warunkach emisji. Organizatorami emisji są np. banki czy domy maklerskie. Obligacje na rynku pierwotnym można zakupić, korzystając ze wsparcia serwisu www.PIB-obligacje.pl, dzięki któremu inwestor uzyskuje łatwy dostęp do zgromadzonych w jednym miejscu informacji o różnych, prowadzonych aktualnie emisjach obligacji korporacyjnych oraz uzyskuje możliwość otrzymania fachowego wsparcia w tym zakresie.

• Na rynku wtórnym, na którym emitent nie jest stroną transakcji - stronami transakcji kupna-sprzedaży są wyłącznie inwestorzy. Kurs transakcji ustalany jest w sposób rynkowy, jako wypadkowa podaży i popytu. Transakcji na rynku wtórnym można dokonywać poprzez rachunek maklerski (w przypadku obligacji, które są notowane na rynku zorganizowanym) lub poprzez transakcje cywilnoprawne (dotyczące przede wszystkim obligacji, które nie są notowane na rynku zorganizowanym), przy których inwestor musi sam poszukiwać ofert kupna lub sprzedaży.

Rodzaje oprocentowania

Bardzo istotnym dla inwestorów jest podział obligacji ze względu na sposób oprocentowania. Na Catalyst dostępne są zarówno obligacje stałokuponowe oraz zerokuponowe jak i zmiennokuponowe.

Obligacje o stałym kuponie i zerokuponowe chronią inwestorów przed spadającym oprocentowaniem wraz z obniżającymi się stopami procentowymi. Ponadto pozwalają na stosowanie aktywnej strategii ich kupna i sprzedaży – wraz ze spadającymi stopami procentowymi kursy takich obligacji rosną, przy rosnących stopach procentowych – spadają, pozwalając na osiąganie zysku z różnicy pomiędzy kursem zakupu i sprzedaży.

Oprocentowanie obligacji o zmieniającym się kuponie podąża w ślad za określonym w warunkach emisji wskaźnikiem, którym jest przeważnie krótkoterminowa stopa procentowa. Najczęściej wykorzystywanym w polskich warunkach wskaźnikiem jest WIBOR powiększony o kilka punktów procentowych marży. Dzięki zmieniającemu się poziomowi oprocentowania w poszczególnych okresach odsetkowych kurs takich obligacji nie jest uzależniony od zmian stóp procentowych. Obligacje o zmiennym kuponie pozwalają na bezpieczne stosowanie strategii kup i trzymaj do okresu wykupu.

Istnieje jeszcze jedna istotna różnica pomiędzy obligacjami o stałym i zmiennym kuponie. Obligatariusz posiadający obligacje zerokuponowe lub stałokuponowe jest w stanie określić dokładnie rentowność, którą osiągnie z inwestycji w te obligacje, przetrzymując je do wykupu. Kupując obligacje zmienno kuponowe, obligatariusz tylko w przybliżeniu (opierając się na prognozach wysokości stóp procentowych) jest w stanie określić, jaką osiągnie stopę zwrotu w okresie do wykupu.

Ponad 80% serii notowanych na Catalyst obligacji korporacyjnych to obligacje o zmiennym kuponie, uzależnionym głównie od wskaźnika WIBOR i powiększonym o wyrażoną w punktach procentowych marżę. Blisko 19% notowanych obligacji korporacyjnych to papiery o stałym kuponie, a tylko dwie serie to obligacje korporacyjne zerokuponowe.

Widać więc, że szerokie spektrum instrumentów notowanych na Catalyst oferuje możliwości inwestowania dla każdego inwestora. Na rynku dostępne są zarówno instrumenty, po które sięgnie inwestor konserwatywny, opierający swoje inwestycje na dobrych fundamentach, jak i papiery spekulacyjne dla inwestorów poszukujących wyższych stóp zwrotu za cenę podwyższonego ryzyka.

Płynność inwestycji

Największym problemem, zarówno dla inwestorów, jak i organizatorów rynku, jest w dalszym ciągu niska płynność notowanych na nim instrumentów. Za taki stan rzeczy odpowiada najprawdopodobniej struktura emitowanych obligacji – ponad 80% z nich to papiery o zmiennym oprocentowaniu. Przerzuca to ryzyko stopy procentowej na emitentów i dzięki temu możliwa jest do zastosowania przez inwestorów strategia „kup i trzymaj”, niezmuszająca obligatariuszy do aktywnego handlu. Dalszy rozwój rynku, zgodnie ze światowymi trendami, powinien zmienić tę sytuację, umożliwiając inwestorom bardziej aktywny handel i stosowanie bardziej skomplikowanych strategii inwestycyjnych.

<-Powrót